Het geval Laura Dekker of De Jonge Vrouw van het Jaar

Laura Dekker, of het Nederlandse 'zeilmeisje' van 14 jaar is terug in Nederland nadat ze verleden week als vermist werd opgegeven. De politie van Sint Maarten, de Antillen, vond haar op zondag. Het is de laatste dramatische wending in één van de meest complexe verhalen van dit jaar.

Droom of recordpoging?
Wat zijn de hoofdelementen van het geval Laura Dekker? Meisje van 14 jaar met gescheiden ouders. Zot van zeilen sinds haar geboorte. Wil jongste solozeilster ter wereld worden door na dit schooljaar een wereldreis te maken van twee jaar. Wordt tegengengehouden door de Jeugdzorg in Nederland omdat ze te jong zou zijn. Haar vader gaat echter akkoord, haar moeder is minder enthousiast maar wil haar niet tegenhouden.

Dat zijn de feiten. De opinies die rond deze feiten worden gesponnen zijn verdeeld. Is ze niet veel te jong voor een zeiltocht alleen rond de wereld? Zorgen die gescheiden ouders wel goed voor dat kind? Anderzijds: is het niet mooi dat jonge mensen zo ondernemend zijn en heeft een regeringsinstantie het recht om dromen kapot te maken?

Wat ik mij zelf vooral afvroeg is hoe belangrijk het voor haar was om een record te vestigen. Met andere woorden: is dit een droom of een onverantwoorde poging om een zinnetje in het Guinness Book of World Records te bemachtigen? Wie anders kon daarop het best antwoorden dan Laura Dekker zelf?

Haar eigen verhaal
Het beste wat u kunt doen om haar eigen verhaal te leren kennen, is naar haar eigen website te gaan. Daarop staat een bestand waarin ze heel grondig en verbazend volwassen antwoordt op alle vragen die haar al gesteld zijn. De site http://www.lauradekker.nl/ is trouwens een uitstekend voorbeeld van image management, dat ook journalisten wordt aangeraden.

In het document 'Vragen en antwoorden aan Laura Dekker', doet ze alles over haarzelf en haar intenties met de zeiltocht uit te doeken. Ik krijg een beeld van haar als een volwassen meisje met een doordacht plan voor de wereldreis. Heel bewust van de media-aandacht, maar niet mediageil. Heel bewust ook van de gevaren van zo'n zeiltocht rond de wereld maar met overtuigende argumenten die de reis verantwoorden. Toch tenminste voor een zeilleek zoals ik.

Nu kun je zeggen, moeten we echt luisteren naar een puber van 14 jaar? Wel, zelf zegt ze daarover: "Ieder mens heeft een eigen ‘ik’. Nederlanders zijn heel erg gewend in hokjes te denken. Op die leeftijd moet je dit kunnen, op die leeftijd moet je dat kunnen... Ik pas niet in zo’n hokje, maar ik heb gemerkt dat mensen er dan moeilijk mee om kunnen gaan." Misschien is die wijsheid haar ingefluisterd door ouders of anderen rond haar? Mogelijk, maar ik ben geneigd te geloven van niet.

Laura Dekker is geboren tijdens een wereldreis van haar ouders met een zeilboot. Vanaf haar vroegste jeugd is ze bezig met zeilen. Het is een logische stap voor haar om zelf een wereldreis te maken met een zeilboot. Maar waarom nu al? Gewoon om De Jongste te zijn? Zelf relativeert ze dit aspect: 'Het is niet het belangrijkste, het is een leuke bijkomstigheid. Ik heb gewoon een droom en hele sterke wens om dit nu te gaan doen.' En verder: 'Op mijn 16e ben ik niet meer leerplichtig en mag ik sowieso gaan. Ik moet dan dus gewoon mijn plannen bijstellen. Ik haal dan alleen geen record meer, dat vind ik wel jammer, maar ik ga dan toch na mijn 16e.'

Vlucht van Jeugdzorg
Hoe vallen deze uitspraken te rijmen met haar vlucht naar Sint Maarten verleden week? Blijkbaar had de Jeugdzorg gedreigd haar weg te halen bij haar vader omdat haar schoolresultaten slechter werden. Ze zouden ze plaatsen bij haar moeder of - en dit klinkt wel erg wreed - in een opvanggezin of jeugdcentrum.

Omwille van slechtere schoolresultaten? Bizar. Als iemand problemen heeft en daardoor minder presteert op school, haal je ze dan best weg uit hun vertrouwde omgeving? Begeleid je ze niet beter om de problemen op te lossen samen met de mensen het dichtst bij haar? En is het zo vreemd dat een meisje dat zoveel media-aandacht over zich heeft gekregen zich minder kan concentreren op haar huiswerk? Volgens een open brief van haar grootouders zou Laura ook 'een schild' rond zich hebben opgebouwd de laatste tijd, door het strenge toezicht van de Jeugdzorg.

Persoonlijk vind ik het nog steeds moeilijk om mij uit te spreken over haar reisplannen. Frappant is wel dat iedereen rond haar akkoord ging en ze zelfs een akkoord zou hebben met een internationale Wereldschool die zou zorgen voor haar onderwijs. Alleen Jeugdzorg zou echt tegenwerken. Is dit misschien een machtsspelletje van deze regeringsinstantie? Maar zo onredelijk is het niet om haar te laten wachten tot haar 16de. Dat ze daardoor een record misloopt? De verwezenlijking van een droom kan niemand je afpakken, een record wel.

Maar dat de Jeugzorg zich wil laten gelden door in te grijpen in haar familiale situatie zonder rekening te houden met haar eigen wensen, dat heeft niks meer te maken met zeilen. Dat is bureaucratie op zijn wreedst. Dat een meisje van 14 dan vlucht naar de Caraïben vind ik op zich niet slim maar ook niet kinderachtig. Het is een wanhoopsdaad, rationeel uitgevoerd als een jonge vrouw.